(فرق بین هویت و ماهیت چیست؟ (بخش دوم
.اگر بخش اول را نخوانده اید میتوانید از طریق این لینک بخوانید(فرق بین هویت و ماهیت چیست؟ (بخش اول)
هویت اجتماعی انسان:
هویت اجتماعی به مجموعه ای از خصوصیات و نقش هایی اشاره دارد که یک فرد در جامعه ایفاء می کند و بر اساس آنها توسط دیگران شناسایی و تعریف می شود. این هویت تحت تأثیر عوامل متعددی مانند فرهنگ، محیط اجتماعی، شغل، تحصیلات، و گروه های اجتماعی قرار می گیرد. در ادامه به شرح مفصل هویت اجتماعی با مثالهای متعدد پرداخته می شود:
۱ – نقش های شغلی و حرفوی: نقش شغلی و حرفوی بخشی مهم از هویت اجتماعی فرد را تشکیل می دهد. شغل و حرفه فرد نه تنها منبع درآمد بلکه بخشی از تعریف اجتماعی اوست. مثال:
یک داکترطب: فردی که در جامعه به عنوان داکتر شناخته می شود و از او انتظار می رود که در مواقع اضطراری به کمک مریضان بشتابد.
یک معلم: فردی که در محیط آموزشی نقش معلم را ایفاء می کند و مسؤولیت آموزش و پرورش شاگردان را بر عهده دارد.
یک مهندس: فردی که در حوزه های مختلف مهندسی فعالیت می کند و به حل مسائل فنی و علمی می پردازد.
۲ – نقش های خانوادگی: نقش های خانوادگی نیز بخش مهمی از هویت اجتماعی فرد را تشکیل می دهند. این نقش ها شامل وظایف و مسؤولیت های فرد در خانواده می شود. مثال:
پدر یا مادر: فردی که در نقش پدر یا مادر وظیفه تربیت و مراقبت از فرزندان را بر عهده دارد.
فرزند: فردی که به عنوان فرزند در خانواده نقش دارد و ممکن است مسؤولیت های مانند حمایت از والدین سالمند یا مشارکت در وظایف خانوادگی را بر عهده داشته باشد.
همسر: فردی که در نقش همسر وظایف و مسؤولیتهای مرتبط با زندگی مشترک را انجام می دهد.
۳ – نقش های فرهنگی و قومی: هویت فرهنگی و قومی نیز بخشی از هویت اجتماعی فرد را تشکیل می دهد و می تواند تأثیر زیادی بر تعاملات اجتماعی و انتظارات دیگران داشته باشد. مثال:
یک افغان: فردی که به عنوان یک افغانی شناخته می شود و ممکن است به فرهنگ، زبان، و آداب و رسوم افغانی پایبند باشد.
یک فرد قومیتی خاص: فردی که به یک گروه قومیتی خاص تعلق دارد و از رسوم و سنت های آن گروه پیروی می کند.
۴ – نقش های دینی و مذهبی: نقش های دینی و مذهبی بخش دیگری از هویت اجتماعی فرد را تشکیل می دهند و می توانند بر رفتارها، ارزش ها، و روابط اجتماعی فرد تأثیر بگذارند. مثال:
یک مسلمان: فردی که به دین اسلام اعتقاد دارد و بر اساس باور های دینی خود زندگی می کند.
یک مسیحی: فردی که به مسیحیت اعتقاد دارد و ممکن است در مراسم و آئین های مذهبی شرکت کند.
۵ – نقش های اجتماعی و مدنی: نقش های اجتماعی و مدنی شامل مشارکت فرد در فعالیت های اجتماعی، سیاسی، و مدنی می شود. این نقشها می توانند شامل عضویت در سازمانها، گروه های اجتماعی، و فعالیت های اجتماعی باشند. مثال:
یک فعال اجتماعی: فردی که در زمینه های مختلف اجتماعی فعالیت می کند و به دنبال ایجاد تغییرات مثبت در جامعه است.
یک عضو انجمن: فردی که عضو یک انجمن یا سازمان غیر دولتی است و در فعالیت های آن شرکت می کند.
یک رأی دهنده: فردی که در انتخابات شرکت می کند و از حقوق مدنی خود استفاده می کند.
۶ – نقش های آموزشی: نقش های آموزشی شامل موقعیت ها و مسؤولیت های فرد در محیط های آموزشی می شود. مثال:
شاگرد یا طالب علم: فردی که در دانشگاه یا مؤسسات آموزشی تحصیل می کند و بخشی از جامعه شاگرد یا طالب علمیی است.
استاد: فردی که در دانشگاه تدریس می کند و به آموزش و تحقیق مشغول است.
۷ – نقش های اجتماعی مرتبط با گروههای همسالان: تعاملات فرد با گروه های همسالان نیز بخشی از هویت اجتماعی او را تشکیل می دهند. مثال:
یک دوست: فردی که در گروه دوستان نقش دارد و روابط اجتماعی نزدیک با همسالان خود دارد.
یک همکار: فردی که در محیط کاری با همکاران خود تعامل دارد و در پروژه های مشترک همکاری می کند. مثال:
سارا: نقش شغلی: داکتر طب.
نقش خانوادگی: مادر دو فرزند.
نقش فرهنگی: افغان-آمریکایی، پایبند به رسوم افغانی مانند عید و نوروز.
نقش دینی: مسلمان.
نقش اجتماعی: عضو یک سازمان خیریه محلی.
احمد: نقش شغلی: مهندس نرم افزار.
نقش خانوادگی: فرزند بزرگ یک خانواده چهار نفری.
نقش فرهنگی: ازبیک افغان، پایبند به سنت ها و زبان ازبیکی.
نقش دینی: بدون وابستگی مذهبی.
نقش اجتماعی: فعال در زمینه حقوق بشر.
سمیر: نقش شغلی: معلم مکتب ابتدایی.
نقش خانوادگی: همسر و پدر یک فرزند.
نقش فرهنگی: افغان.
نقش دینی: مسیحی.
نقش اجتماعی: عضو انجمن محلی فرهنگی.
تاثیر هویت اجتماعی بر زندگی فرد: هویت اجتماعی نه تنها نقش مهمی در تعریف فرد در جامعه دارد، بلکه بر احساس هویت، امنیت، و تعلق اجتماعی فرد نیز تأثیر میگذارد. به عنوان مثال، فردی که نقش های اجتماعی و شغلی مختلفی دارد ممکن است احساس ارزشمندی و مشارکت بیشتری در جامعه داشته باشد. از طرف دیگر، فردی که در جامعه نقش های محدود تری دارد ممکن است با جدال های بیشتری در زمینه تعاملات اجتماعی و احساس تعلق مواجه شود.
تغییرات هویت اجتماعی در طول زمان: هویت اجتماعی ممکن است در طول زمان و با تغییرات زندگی فرد تغییر کند. به عنوان مثال، فردی که به یک شغل جدید می پردازد، مهاجرت می کند، ازدواج می کند یا در فعالیت های جدیدی شرکت می کند ممکن است نقش ها و هویت اجتماعی جدیدی پیدا کند. این تغییرات می توانند باعث توسعه و گسترش هویت اجتماعی فرد شوند و او را با فرصت های جدیدی مواجه کنند. به طور کلی، هویت اجتماعی مفهومی پویا و چند بعدی است که تأثیرات گستردهای بر زندگی و تعاملات فرد در جامعه دارد.
اثرات تغییر هویت اجتماعی بر افراد : تغییر هویت اجتماعی می تواند اثرات گسترده و گوناگونی بر فرد داشته باشد. این تغییرات ممکن است به دلایل مختلفی مانند تغییر شغل، مهاجرت، تغییر وضعیت خانوادگی، تحصیلات، و یا تغییر در باور ها و ارزش ها رخ دهد. در ذیل به بررسی اثرات مختلف تغییر هویت اجتماعی بر فرد می پردازیم.
ادامه دارد…
حق چاپ ونشر این مقاله محفوظ است در صورت استفاده از آن باید نام داکتر صالحه واهب واصل و لینک منبع ذکر شود.
فهرست منابع مورد استفاده در نگارش این مقاله در بخش آخری آورده شده است.